Σε μία ημερίδα του Δήμου Καστοριάς με τη εφημερίδα «Αγγελιοφόρος» της Θεσσαλονίκης, πριν 6-7 χρόνια περίπου, είχα διατυπώσει κάποιες θέσεις που τις επαναλαμβάνω καθότι είναι διαχρονικές και ίσως κάποιοι νέοι άνθρωποι τις υιοθετήσουν και αλλάξει επιτέλους κάτι σ’ αυτό τον πολύπαθο τόπο.
Έγραφα λοιπόν τότε:
<<….. βλέποντας τα πράγματα κάτω από το πρίσμα μιας τεχνοκρατικής αντίληψης θα καταγράψω την υπάρχουσα κατάσταση του κλάδου ως εξής:
Ραγδαία μείωση την τελευταία 20ετία των επιχειρήσεων γούνας, που από 5.000 σήμερα ζήτημα να απέμειναν 500.
Δεν ανανεώνεται το εργατικό δυναμικό, αλλά απεναντίας συρρικνώνεται, με προϋπόθεσης εργασίας και αμοιβές απαράδεκτες.
Αδυναμία της σχολής γουνοποιίας να λειτουργήσει και να παράγει νέους τεχνίτες, καθότι δεν προχώρησε η κατοχύρωση του επαγγέλματος του γουνοποιού.
Αδυναμία των φορέων της γούνας να παράξουν μια ενιαία πολιτική γούνας με προβλήματα ή στόχους που θα ιεραρχηθούν και θα λυθούν ή θα υλοποιηθούν.
Αδυναμία να υπάρξει ένας επιχειρηματικός φορέας στα πρότυπα των δημοπρατηρίων του εξωτερικού ( Δανία Φιλανδία Καναδάς), που να συσσωρεύει κέρδη και να τα επενδύει αποδοτικά και ορθολογικά για την ανάπτυξη του κλάδου. Θα μπορούσε τον ρόλο αυτόν να τον παίξει η ΕΔΗΚΑ Α.Ε (εταιρία λαϊκής βάσης των γουνοποιών), εξ’ άλλου γι’ αυτό δημιουργήθηκε αλλά δυστυχώς απέτυχε να υλοποιήσει τους ιδρυτικούς της στόχους.
Αδυναμία διαχείρισης και ορθολογικής εκμετάλλευσης του τεράστιου τουριστικού και εμπορικού ρεύματος, που ήρθε και έρχεται από την Ρωσία, με ευθύνη των άμεσα εμπλεκομένων φορέων.
Αδυναμία για να μην πω ανικανότητα ή κάτι άλλο, όσο αφορά την ενεργοποίηση του αεροδρομίου με πτήσεις ‘τσάρτερ’ από την Ρωσία. (εδώ πάλι γίνομαι δυσάρεστος με το αναφέρω ότι γι’ αυτό την κύρια ευθύνη είχαν και έχουν ορισμένες διοικήσεις της ΕΔΗΚΑ Α.Ε).
Αδυναμία του Κέντρου Ελληνικής Γούνας,(δεν υπάρχει πλέον), το οποίο εδώ και χρόνια έχει κάνει μεγάλες προσπάθειες και έχει παράξει σημαντικό έργο, αλλά δεν φαίνεται να υπάρχει κανένα αποτέλεσμα αφού ο κλάδος συρρικνώνεται και κανείς δεν γνωρίζει να δώσει μια τεχνοκρατική εξήγηση γι’ αυτό το ΄΄ παράδοξο ΄΄.
Άλλο ΄΄ παράδοξο ΄΄ επίσης είναι πως οι συνεταιριστικές και συνεργατικές προσπάθειες στο εξωτερικό λειτουργούν σχεδόν άψογα και εδώ στον τόπο μας, όπως και πιθανόν σε όλη την χώρα, οι συνεταιρισμοί είτε χρεοκόπησαν και έκλεισαν ή είναι στα κακά τους χάλια,……>> πλην ορισμένων εξαιρέσεων φυσικά, οι οποίες, όπως είθισται να λέγεται, επιβεβαιώνουν τον κανόνα.
Από τον κλάδο και για τον κλάδο της γούνας δαπανήθηκαν δισεκατομμύρια δολάρια ή ευρώ, τα οποία δυστυχώς κατασπαταλήθηκαν σε ανεκμετάλλευτο κεφάλαιο, σε ιδιωτική χλιδή, σε άσκοπες ή απαξιωμένες επενδύσεις, χωρίς να υπάρξει κάποια πρόβλεψη για δημιουργία αποταμιευτικού κεφαλαίου, για δημιουργία υπεραξίας ή για στρατηγικής σημασίας ενέργειες στο εσωτερικό ή εξωτερικό.
Αρκεί να αναλογισθούμε την επένδυση του Εκθετηρίου και την αρνητική κατάληξη που διαφαίνεται ότι θα έχει η ΕΔΗΚΑ Α.Ε. Με τι κόπους και θυσίες δημιουργήθηκε και που την κατάντησαν κάποιοι νεόκοποι δήθεν συνεταιριστές. Τι έγινε η επένδυση του αεροδρομίου και ποιοι στήριξαν τις προσπάθειες που έγιναν κάποτε για να ενεργοποιηθεί με πτήσεις τσάρτερ από την Μόσχα ή την Κίνα αυτή η επένδυση, που πληρώθηκε από τους φόρους όλων μας; Τι απέγινε η περιβόητη Σχολή Γουνοποιίας Καστοριάς που τώρα σχεδόν όλοι αναγνωρίζουν την σημασία της; Ποιοι ωφελήθηκαν και ποιοι αδικήθηκαν από τα δάνεια που ρυθμίστηκαν και κατ’ άλλους «χαρίστηκαν», σε βάρος αυτών που δεν δανείστηκαν ή τα αποπλήρωσαν;
Τέτοια παραδείγματα μπορούν να αναφερθούν πολλά, που δεν είναι του παρόντος. Εκείνο που προέχει είναι ο κλάδος να δημιουργήσει όραμα στρατηγικό σχεδιασμό και να σχεδιάσει το μέλλον του τεχνοκρατικά και όχι με την λογική βλέπουμε και κάνουμε ή και αντιστρόφως. Γι΄ αυτόν τον σχεδιασμό δεν είναι υπεύθυνος μόνο ο κλάδος με τους φορείς του, αλλά και η πολιτεία που τον στήριξε και τον στηρίζει με επενδύσεις με ρυθμίσεις, ενισχύσεις κλπ.
Δεν μπορεί από την μια μεριά η πολιτεία να επιδοτεί , να στηρίζει τον άνεργο γουναρά ή να τον αφήνει στο έλεος του Θεού και από την άλλη να επιτρέπει την ασυδοσία, την φοροδιαφυγή και μάλιστα σε δημόσιους χώρους που έγιναν με το υστέρημα όλων μας.
Αν δει κανείς διαχρονικά την εξέλιξη του κλάδου, θα διαπιστώσει ότι οι μεγαλύτεροι ευεργέτες υπήρξαν κάποτε, που δεν υπήρχε κρατική μέριμνα, υποστήριξη και δανεισμός, όπου δημιουργήθηκαν σχολεία, εκκλησίες, γίνονταν ευεργεσίες και χορηγίες και κτίσθηκαν αρχοντικά σπίτια για τα οποία σήμερα είμαστε υπερήφανοι για την αρχιτεκτονική τους.
Οι Έλληνες γουναράδες έχουν πολλά συγκριτικά πλεονεκτήματα, δυστυχώς όμως έχουν ένα μειονέκτημα το οποίο υπερκαλύπτει ή ακυρώνει όλα τα άλλα. Δεν υπάρχει συλλογική συνείδηση και συλλογικό πνεύμα. Υπάρχει μία ρήση για την ενότητα και τη συλλογική έκφραση ή πρακτική που λέει ότι: ΄΄ Το όλον είναι περισσότερο από το άθροισμα των επιμέρους μερών αυτού ΄΄. Εάν αυτό το όλον δηλαδή την ενότητα τη συλλογική δράση, αντίληψη και πρακτική, μπορέσει να εφαρμόσει ο κλάδος, τότε θα μπορέσει να κατακτήσει τις ασιατικές αγορές έστω και « πλην Λακεδαιμονίων» που λέει η αρχαία ρήση.
Λεωνίδας θ. Πουλιόπουλος
Οικονομολόγος
